دانلود فوری کتاب و جزوه دانشگاهی معتبر

کتاب صوتی خسرو و شیرین منظومه‌ای مثنوی، سروده‌ی نظامی گنجوی شاعر سده‌ی ششمی ایرانی است. این کتاب یکی از پنج‌ گنج یا مجموعه‌ی خمسه‌ی نظامی است. نظامی این اثر را در نیمه‌ی دوم قرن ششم هجری آفرید. هسته‌ی داستان خسرو و شیرین عشق خسرو پرویز ساسانی و شیرین شاهزاده‌ی ارمنی است. این داستان راویان متعددی دارد اما روایت نظامی برجسته‌ترین آن‌ها است. برخی ریشه‌های خسرو و شیرین را ادبیات فولکلور کردی می‌دانند.

درباره‌ی کتاب صوتی خسرو و شیرین

نظامی گنجوی که از ستون‌های ادبیات فارسی است، منظومه‌ی مثنوی خسرو و شیرین را به سفارش سلطان ارسلان سلجوقی و در ۶۱۵۰ بیت سروده است. خلق این اثر جاودان ۱۶ سال از عمر نظامی مابین سال‌های ۵۷۱ تا ۵۸۷ هجری را به خود اختصاص داد. کتاب صوتی خسرو و شیرین در حال مشاهده آن هستید، گزیده‌ای از این منظومه است که به‌همت انتشارات ماه‌آوا و با خوانش رضا عمرانی و راضیه هاشمی منتشر شده است.

نظامی منظومه‌ی خود را با ستایش خداوند و پند و نعت پیغمبر، مدح و سابقه‌ی نظم کتاب و تفسیر عشق آغاز می‌کند. پس از این مقدمات، داستان خسرو و شیرین، با تولد خسرو آغاز می‌شود. بخش بعدی داستان شرح رویدادی است که در خانه‌ی دهقان می‌گذرد. خسرو به نوش‌خواری و عشرت در آن خانه می‌پردازد و در آن میان، اسب و غلامش به دهقان خسارت می‌زنند. هرمز پدر خسرو، او را تنبیه می‌کند. خسرو مغموم در رویای شبانه از پدربزرگش خسرو انوشیروان چهار مژده می‌گیرد که یکی از آن‌ها شیرین است.

در عالم واقع، خسرو اولین بار نام شیرین را از زبان شاپور، نقاش دربار می‌شنود. خسرو با شنیدن اوصاف جمال شیرین از زبان شاپور، بی آن‌که ببیندش، دل به عشقش می‌بازد. او شاپور را مامور می‌کند تا پیام عشقش را به شیرین برساند. شاپور به سمت ارمنستان می‌رود و با مکری شیرین را با خسرو آشنا و دلش را به خسرو متمایل می‌نماید. در این میان اتفاق‌های خرد و کلان بسیاری می‌افتد. بهرام چوبین شورش می‌کند و تخت شاهی را به دست می‌گیرد. خسرو جان خود را برمی‌دارد و به سمت ارمنستان می‌گریزد. او که پیش از این به تدبیر شاپور شیرین را دیده است، این بار با او رودررو می‌شود و فصل وصالش آغاز می‌شود. شیرین اما راه احتیاط برمی‌گزیند.

مدتی بعد خسرو برای بازپس‌گیری حکومتش به سمت روم می‌تازد تا یاری قیصر روم را طلب کند. قیصر درخواست خسرو را اجابت می‌کند. خسرو پس از غلبه بر بهرام، با مریم دختر قیصر ازدواج می‌کند و این‌بار مریم مانع وصال خسرو و شیرین می‌شود؛ این در حالی‌ست که مهین‌بانو نیز در ارمنستان درمی‌گذرد و شیرین به قدرت می‌رسد. مریم تنها مانع وصال آن‌ها نیست، در این میانه فردی به‌ نام فرهاد وارد داستان می‌شود. فرهاد با دیدن شیرین دل به عشق او می‌بازد و آوازه‌ی عشق آتشینش به گوش خسرو می‌رسد. خسرو می‌کوشد با تطمیع فرهاد را منصرف کند و عقب بنشاند. فرهاد پاک‌باخته از میدان به در نمی‌رود و خسرو برایش شرط می‌گذارد. شرط او کندن کوهی است که سر راه قرار دارد. داستانی که بارها دست‌مایه‌ی شعر و مثل شده است. فرهاد در جریان حادثه‌ای جان شیرین را نجات می‌دهد و نگرانی خسرو به اوج می‌رسد. حالا خسرو ره فریب پی می‌گیرد و مزدورانش به دروغ خبر مرگ شیرین را به فرهاد می‌رسانند. فرهاد از غم مرگ دروغین شیرین دق می‌کند. تلخی داستان به‌حدی است که نه‌تنها شیرین متالم می‌شود، قلب سنگ خسرو نیز به درد می‌آید. خسرو و شیرین هنوز یک مرگ دیگر تا وصال فاصله دارند؛ مرگ مریم همسر خسرو. بیماری مریم و پس از چندی مرگ او، آخرین گره تقدیر را در مسیر وصال آن دو می‌گشاید. گرچه سرکشی و بی‌مسئولیتی خسرو باز هم مانعی برای ازدواج با شیرین است، استقامت شیرین خسرو را به تسلیم ناگزیر می‌کند. او در می‌یابد شیرین جز به ازدواجی در خور جاه و شکوه خویش تن نمی‌دهد. حالا زمان وصال است. داستان باز هم فراز و فرودهایی دارد که شیرویه فرزند نامبارک خسرو از همسر پیشینش در آن نقش اصلی را ایفا می‌کند. غروب غم‌انگیز خسرو و شیرین در پایان داستان، خود ماجرای دیگری است که ارزش بارها خوانده‌شدن دارد.

به‌جز شاهکار نظامی، داستان خسرو و شیرین دست‌مایه‌ی آثار بسیاری از شعرا شده است. فردوسی بزرگ مهم‌ترین آن‌هاست که روایتش از این داستان بیشتر جنبه‌ی حماسی و تاریخی دارد. در شاهنامه مرگ مریم به شیرین نسبت داده شده است. خسرو و شیرین نظامی در بحر هزج مسدس محذوف یا هزج مسدس مقصور و بر وزن «مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل» یا «مفاعیلن مفاعیلن فعولن» سروده شده است. کتاب صوتی خسرو و شیرین در حال مشاهده آن هستید، گزیده‌ای از این منظومه است که به‌همت انتشارات ماه‌آوا و با خوانش رضا عمرانی و راضیه هاشمی منتشر شده است.

شنیدن کتاب رایگان صوتی خسرو و شیرین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

شنیدن کتاب صوتی خسرو و شیرین را به دوست‌داران ادبیات کهن، علاقه‌مندان شعر و داستان منظوم فارسی و طرفداران انواع ادبیات عاشقانه‌ی منثور و منظوم که دوست دارند با صرف دقایقی گزیده‌ای زیبا از این منظومه را بشنوند، پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب و چندین کتاب صوتی رایگان فارسی دیگر را در طاقچه می‌توانید بشنوید.

چرا باید کتاب صوتی خسرو و شیرین را بشنویم؟

خسرو و شیرین یکی از مهم‌ترین عاشقانه‌های منظوم کهن پارسی و از نقاط عطف ادبیات غنایی است. شنیدن کتاب صوتی خسرو و شیرین آن تجربه‌ی غنی زبانی و داستانی خواهد بود؛ چرا که آثار نظامی به‌خصوص خسرو و شیرین یکی از نقطه‌های اوج داستان‌سرایی در شعر کهن پارسی است.

درباره‌ی نظامی گنجوی

نظامی گنجوی شاعر نام‌دار ایرانی قرن ششمی است. او جایگاهی یگانه در داستان‌سرایی منظوم فارسی دارد. بنا به اشعارش، نامش الیاس و نام پدرش یوسف است. مادرش نیز بر همین پایه تباری کرد داشته است. نظامی خود را «دهقان فصیح پارسی‌زاد» نامیده که با توجه به آن‌چه از طبقه‌ی دهقان از تاریخ دریافته‌ایم، تاکیدی بر تبار پارسی و فصاحت و تاریخ‌دانی اوست. درباره‌ی تاریخ و محل ولادت او روایت‌های متفاوتی وجود دارد، اما به‌زعم بسیاری از صاحب‌نظران در گنجه زاده شد و بخش عمده‌ی زندگی‌اش را نیز در این شهر گذراند. کودک بود که یتیم شد و دایی مادرش سرپرستی او را پذیرفت و از تحصیل او حمایت کرد. استعداد نظامی در فراگیری علوم مختلف باعث شد اطلاعات گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف از علوم ادبی، فلسفی، دینی کسب کند و زبان عربی را نیز به‌خوبی فراگیرد. آلام و مصیبت‌های نظامی کم نبوده است. همچنان بر اساس اشعارش سه شریک زندگی داشته، که هر سه را از کف داده است.

خمسه یا پنج‌گنج نظامی، پنج منظومه‌ی اوست که سی سال از عمرش را برای خلق آن صرف کرد. شاهکار‌هایی که تاریخ ادبیات غنایی فارسی را تغییر داد و به مسیر اعتلا وارد کرد. اولین منظومه از این پنج گنج، مخزن‌الاسرار نام دارد. منظومه‌ای مثنوی که در حکمت و خداشناسی و اخلاق است. مخزن‌الاسرار در ۲۶۰۰ بیت سروده شده است. خسرو و شیرین منظومه‌ی دوم نظامی، مثنوی عاشقانه‌ای بی‌بدیل است که در ۶۵۰۰ بیت سروده شده و از ستون‌های ادبیات منظوم فارسی است. عاشقانه‌ی دیگر نظامی، لیلی و مجنون نام دارد. منظومه‌ای باز هم مثنوی که این داستان کهن عربی را با روایت نظامی به یکی از آثار عاشقانه‌ی برجسته‌ی فارسی تبدیل کرده است. این مثنوی در ۴۷۰۰ بیت و به درخواست شاه شروان آفریده شد. هفت‌پیکر نام دیگر شاهکار اوست که سرگذشت بهرام گور است. این منظومه نیز در ۵۱۳۶ بیت سروده شد و علاوه‌بر جنبه‌ی غنایی، دارای عناصر حماسی است. پنجمین منظومه از این مجموعه‌ی پنج‌گانه، اسکندرنامه است که در دو بخش شرف‌نامه و اقبال‌نامه به نظم درآمده است. از نظامی دیوانی شامل قصاید و غزلیات و قطعات نیز باقی مانده است. نظامی شخصی زاهد و کناره‌جو و از سودای قدرت به دور بود، گر چه اشعارش را به برخی حکام وقت تقدیم کرده است. او پس از عمری جهد و سختی و دست‌وپنجه نرم کردن با مصیبت و هجران در سال‌های ابتدایی قرن هفتم در شهر گنجه درگذشت و به خاک سپرده شد.